Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητας

 
Ο Κωστάκης είναι 5 ετών και πηγαίνει νηπιαγωγείο. Η δασκάλα του παραπονιέται στη μαμά του οτι αντιμετωπίζει δυσκολίες στην ένταξη στο σχολικό περιβάλλον: «Το παιδί φαίνεται να δυσκολεύεται να ολοκληρώσει εργασίες που του βάζω και μοιάζει πολύ αφηρημένο», «Μοιάζει να βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση και συνεχώς σηκώνεται από το καρεκλάκι του», «Πρέπει να βρίσκομαι συνεχώς από πίσω του για να μην πέσει καθώς τρέχει ή σκαρφαλώνει σε έπιπλα», «Πολλές φορές απαντά πολύ γρήγορα σαν να μη σκέφτεται αυτά που λέει».


Πρώιμα σημάδια

Τα παραπάνω λόγια φαίνονται πολύ οικεία στους γονείς των παιδιών με το σύνδρομο Ελλειματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητα. Το συνδρομο συναντάται περίπου στο 3-7% των παιδιών σχολικής ηλικίας. Τα πρώιμα σημάδια του μπορεί να είναι:

  • Δυσκολεύεται να σταθεί σε ένα σημείο, βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση και πολλές φορές σκαρφαλώνει σε έπιπλα ή σε επικίνδυνα μέρη.
  • Δεν συγκεντρώνεται για να ολοκληρώσει δραστηριότητες, πετάγεται από τη μία στην άλλη.
  • Τείνει να σκορπίζει παιχνίδια ή να τα καταστρέφει. Μοιάζει να μη μπορεί να παίξει με ηρεμία ποτέ.
  • Παρουσιάζεται παρορμητικό στις κινήσεις του (σπρώχνει κατά λάθος, σκοντάφτει) ή στο λόγο (μπορεί να λέει αυτό που σκεφτεται δυνατά και να φαίνεται έτσι αγενής στους άλλους).
  • Μιλά υπερβολικά.

Αιτιοπαθογένεια - Πορεία

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας φαίνεται να είναι από τις πιο συχνές νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Ενώ φαίνεται να υποχωρεί σημαντικά στη ενήλικη ζωή σημαδεύει με μαθησιακά προβλήματα και προβλήματα συμπεριφοράς το παιδί για όλη σχεδόν τη παιδική ηλικία εκτός αν υπάρχει έγκαιρη παρέμβαση. Οι νεότερες έρευνες πάνω στο μηχανισμό του προβλήματος αφορούν δείχνουν ένα υπερδραστήριο νευρικό σύστημα που καταπιάνεται με όλες τις πληροφορίες που το κατακλύζουν με αποτέλεσμα να μη μπορεί να επικεντρωθεί σε όσες πραγματικά του χρειάζονται. Συχνά σαν αποτέλεσμα της μη παρέμβασης στη διαταραχή μπορεί να εμφανίζονται επίσης μαθησιακές δυσκολίες ή διαταραχές της συμπεριφοράς. Δευτερογενώς όλα τα παραπάνω πλήτουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού καθώς και στην κοινωνική ζωή του σε μια ηλικια κρίσιμη για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του.

Διάγνωση

Η Διάγνωση της ΔΕΠ/Υ γίνεται από κατάλληλα σταθμισμένα εργαλεία, στα οποία συνυπολογίζονται οι παρατηρήσεις των γονέων και των εκπαιδευτικών καθώς και η ψυχοπαιδαγωγική αξιολόγηση που προκύπτει από τη παρατήρηση του παιδιού απο τον ειδικό.

Το αμερικανικό Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών DSM-IV περιγράφει τη διαταραχή ως εξής:

  • Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας με προεξάρχοντα τον Απρόσεκτο τύπο.
  • Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας με προεξάρχοντα τον Παρορμητικό-Υπερκινητικό τύπο.
  • Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας Συνδιασμένο τύπο.

Και κάποια θετικά σημεία...

Παρά την πολυπλοκότητα των προβλημάτων που παρουσιάζονται σε ένα παιδί με ΔΕΠ/Υ πολύ συχνά παρατηρούμε οτι τα παιδιά εμφανίζουν πολλά θετικά στοιχεία. Η οξυδέρκεια και η δημιουργικότητα δεν είναι σπάνια ενώ παράλληλα παρατηρείται οτι μπορεί να κάνουν αξιοπρόσεκτες και πολύ ώριμες παρατηρήσεις για το νεαρό της ηλικίας τους. Αρκετά από τα παιδιά αυτά εμφανίζουν επίσης μια έντονη ευαισθησία να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους και να επιλύσουν προβλήματα πιο σύνθετα από την ηλικία τους.

Θεραπεία

Όπως και σε άλλες κατηγορίες προβλημάτων της παιδικής ηλικίας η παρέμβαση πρέπει να είναι έγκαιρη και να περιλαμβάνει συνεργασία γονέων, εκπαιδευτικών και ειδικών. Επιστημονικά δεδομένα πάνω στη θεραπεία της Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας υποστηρίζουν οτι μέσα στη στοχοθεσία της παρέμβασης πρέπει να περιλαμβάνονται:

  • Σωστή και λεπτομερής αξιολόγηση προβλημάτων προς παρέμβαση με ειδικά σταθμισμένα εργαλεία
  • Ψυχοεκπαίδευση του παιδιού και των γονέων για τη φύση-πορεία και αντιμετώπιση της διαταραχής
  • Συμπεριφοριστική παρέμβαση η οποία είναι και η θεραπεία επιλογής για τη διαταραχή ελλατωματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Οι κύριοι στόχοι αφορούν την αύξηση της προσοχής, την εκμάθηση αποτελεσματικών κοινωνικών δεξιοτήτων καθώς και την αύξηση του αυτοελέγχου του παιδιού.
 
 
 
 
Κέντρο Ψυχολογικής Υποστήριξης & Λογοθεραπείας - Εξέλιξη & Ανάπτυξη
 
 
Τηλέφωνο +302104181671
 
Κινητό +306944948451